در دل آشوب‌ های یک انقلاب، دختری روستایی به نام «گروشا«، نوزادی را که مادرش او را رها کرده، نجات می‌ دهد و با فداکاری از او مراقبت می‌ کند. سال‌ ها بعد، مادر واقعی کودک بازمی‌ گردد و ادعای مالکیت می‌ کند. یک قاضی‌ عجیب و غریب به نام «آزدک»، برای حل این اختلاف، آزمونی ترتیب می‌ دهد: کودک درون دایره‌ ای گچی قرار می‌ گیرد و دو زن باید او را به‌ سوی خود بکشند … اما مادر واقعی کیست؟ کسی که زاییده یا کسی که پرورانده است؟

• برگرفته از روایت‌ های کهن شرقی، از جمله حکایتی منسوب به حضرت علی (ع) درباره قضاوت میان دو زن مدعی مادری
• نقد ساختارهای قدرت، عدالت طبقاتی و مالکیت
• ترکیب طنز، استعاره و روایت حماسی در قالبی نمایشی
• شخصیت‌ پردازی نمادین، به‌ ویژه قاضی آزدک که نمایندهٔ عدالت مردمی است
• کتابی دیالوگ‌ محور، با صحنه‌ پردازی و شخصیت‌ های مشخص، در قالب تآتر حماسی
• ژانری که با هدف برانگیختن تفکر مخاطب (نه فقط احساسات او) نوشته شده.
• برشت می‌ خواست تماشاگر به‌ جای همذات‌پنداری صرف، به تحلیل اجتماعی موقعیت‌ ها نیز بپردازد
• این کتاب در زمینه فلسفه اجتماعی و ادبیات انتقادی نگاشته شده است
• نمایشنامه‌ ای کلاسیک مدرن در سطح جهانی که در دانشگاه‌ ها و محافل هنری بررسی می‌ شود.